Wprowadzenie do metody vojty
Metoda Vojty, znana również jako terapia neurofizjologiczna Vojty, jest jedną z technik terapeutycznych stosowanych w rehabilitacji niemowląt, dzieci oraz dorosłych z zaburzeniami ruchowymi.
Opracowana przez czeskiego neurologa prof. Václava Vojtę, metoda opiera się na specjalnych wzorcach ruchowych, które mają stymulować rozwój prawidłowych wzorców motorycznych poprzez działanie na ośrodkowy układ nerwowy.
Zasady metody vojty
Metoda Vojty wykorzystuje specyficzne techniki dotykowe, które mają na celu aktywację konkretnych grup mięśniowych poprzez odpowiednią stymulację receptorów powierzchniowych i głębokich. Kluczową rolę odgrywają tutaj tzw. “punkty Vojty” – określone punkty na ciele, których stymulacja powoduje reakcje ruchowe. Terapeuta, stosując odpowiednią technikę, wywołuje kontrolowane reakcje ruchowe, które mają na celu poprawę koordynacji i wzorców ruchowych pacjenta.
Ćwiczenia w metodzie vojty
Podstawową formą terapii metodą Vojty są specjalne ćwiczenia, które są dostosowane do wieku i stanu zdrowia pacjenta. Ćwiczenia te można podzielić na kilka kategorii:
Ćwiczenia leżące
Te ćwiczenia wykonywane są, gdy pacjent leży na plecach, brzuchu lub boku. Przykładem może być stymulacja określonych punktów na ciele, co powoduje reakcję w postaci zgięć, odwodzeń lub innych ruchów kończyn.
Ćwiczenia siedzące
Polegają na aktywacji odpowiednich mięśni podczas siedzenia. Terapeuta może stymulować punkty Vojty na kończynach dolnych, co prowadzi do reakcji, takich jak próby podnoszenia stóp czy kontrolowane zginanie kolan.
Ćwiczenia stojące
Są bardziej zaawansowane i wymagają stabilizacji ciała. Pacjent może próbować utrzymać się na nogach lub stawiać pierwsze kroki podczas stymulacji odpowiednich punktów na ciele.
Przykłady Ćwiczeń metody vojty
W ramach metody Vojty istnieje wiele różnych ćwiczeń, które mogą być stosowane w zależności od diagnozy i potrzeb pacjenta. Oto kilka przykładów:
Ćwiczenie “kulki do rąk”
Pacjent leży na plecach, a terapeuta stymuluje punkty Vojty na dłoniach, co powoduje zginanie i odwodzenie rąk.
Ćwiczenie “Łyżka i widelec”
Pacjent leży na plecach, a terapeuta stymuluje punkty na stopach, co prowadzi do reakcji w postaci zgięć i odwodzeń kończyn dolnych.
Ćwiczenie “skierowanie na bok”
Pacjent leży na brzuchu, a terapeuta stymuluje punkty na boku ciała, co prowadzi do reakcji w postaci odwodzenia i zgięcia kończyn.
Zastosowanie metody vojty
Metoda Vojty jest stosowana w terapii wielu różnych schorzeń neurologicznych i ortopedycznych, takich jak mózgowe porażenie dziecięce, wady postawy czy zaburzenia rozwoju ruchowego. W terapii niemowląt ma na celu wspieranie ich naturalnego rozwoju ruchowego, podczas gdy u dorosłych może pomagać w rehabilitacji po urazach czy operacjach.
Metoda Vojty, mimo że nie bez kontrowersji, jest szeroko stosowana w wielu krajach jako skuteczna forma terapii wspomagającej rozwój ruchowy i rehabilitację. Znajomość zasad i przeprowadzanie ćwiczeń tej metody wymaga specjalistycznej wiedzy i doświadczenia, dlatego ważne jest, aby terapeuci posiadali odpowiednie kwalifikacje oraz podążali za aktualnymi wytycznymi w zakresie jej stosowania.
