Pszczoły są niezwykle ważnymi stworzeniami dla naszego ekosystemu.
Ich rola w zapylaniu roślin, co przekłada się na produkcję żywności, jest nieoceniona. Jednakże, choć pszczoły są znane z tego, że rzadko kogokolwiek użądlią, istnieje ryzyko, że po użądleniu mogą same zginąć. Dlaczego tak się dzieje? Jakie czynniki wpływają na to, że użądlenie jest dla pszczoły śmiertelne? W tym artykule przyjrzymy się temu zjawisku z bliższej perspektywy.
Biologia użądlenia
Gdy pszczoła użądli, dochodzi do wstrzyknięcia jadu przez żądło. Jad ten zawiera różne substancje, w tym histaminę, fosfolipazy i melitinę. To właśnie melitina jest jednym z głównych składników jadu pszczelego i odpowiada za większość reakcji alergicznych u ludzi. Jednak to nie melitina jest główną przyczyną śmierci pszczoły po użądleniu.
Reakcja obronna
Gdy pszczoła użądli, jej żądło, które ma haczykowate wygięcie, zostaje wbite w ciało ofiary. Podczas tego procesu pęcherzyki jadu są wyrzucane do organizmu atakowanego. Jednakże, w przypadku ludzi czy większych zwierząt, skóra lub futro zapobiegają głębokiemu wniknięciu jadu, co pozwala pszczołom na wyjęcie żądła i odlot.
Zakleszczenie żądła
Głównym powodem śmierci pszczoły po użądleniu jest jednak zakleszczenie żądła w ciele ofiary. W momencie, gdy pszczoła próbuje odlecieć, żądło nie może być wycofane. Jest to spowodowane strukturą haczykowatych wygięć na końcu żądła. Kiedy pszczoła próbuje odlecieć, te haczyki wbijają się jeszcze głębiej w ciało ofiary, powodując oderwanie od ciała pszczoły.
Straty wewnętrzne
Zakleszczone żądło powoduje także rozdarcie brzucha pszczoły, co prowadzi do jej śmierci. Wewnętrzne narządy pszczoły, takie jak jelito czy gruczoły, są narażone na uszkodzenia, co prowadzi do krwotoków i zaburzeń wewnętrznych. Cały ten proces jest szybki i nieuchronny.
Mimo że pszczoły są zazwyczaj łagodne i unikają użądlenia, czasami zdarza się, że są zmuszone do obrony. Niestety, ta obrona może się dla nich zakończyć tragicznie. Dla nas, ludzi, ważne jest zrozumienie tych mechanizmów, abyśmy mogli lepiej chronić te cenne istoty i wspierać ich przetrwanie w naszym środowisku.