Otolity to drobne kryształki znajdujące się w uchu wewnętrznym, odgrywające kluczową rolę w utrzymaniu równowagi i orientacji przestrzennej.
Jednak czasem otolity mogą się przemieszczać, co prowadzi do dolegliwości zwanej łagodnym napadowym położeniowym zawrotem głowy (BPPV). To schorzenie powoduje nagłe i krótkotrwałe epizody zawrotów głowy, często wywoływane zmianą pozycji głowy. Na szczęście istnieją specjalne ćwiczenia, które pomagają w przemieszczeniu otolitów z powrotem na właściwe miejsce.
Przyczyny i objawy wędrujących otolitów
Wędrujące otolity mogą być wynikiem urazu głowy, infekcji ucha wewnętrznego lub po prostu naturalnego procesu starzenia się. Objawy BPPV to przede wszystkim zawroty głowy, które mogą być intensywne, ale krótkotrwałe. Często towarzyszą im nudności, czasem wymioty oraz trudności w utrzymaniu równowagi.
Diagnostyka
Diagnozowanie BPPV zwykle obejmuje test Dix-Hallpike, w którym pacjent jest szybko przemieszczany z pozycji siedzącej do leżącej z głową zwróconą na bok. Obserwacja ruchu oczu (oczopląs) w tej pozycji może potwierdzić obecność wędrujących otolitów.
Ćwiczenia na wędrujące otolity
Na szczęście, ćwiczenia repozycjonujące otolity są skuteczną metodą leczenia BPPV. Poniżej przedstawiamy kilka najczęściej zalecanych ćwiczeń.
Manewr epleya
Manewr Epleya jest jednym z najczęściej stosowanych ćwiczeń na BPPV. Obejmuje on serię ruchów, które mają na celu przemieszczanie otolitów z kanałów półkolistych do obszaru, w którym nie będą powodować zawrotów głowy.
Usiądź na łóżku z wyprostowanymi nogami i obróć głowę o 45 stopni w stronę, która wywołuje zawroty głowy.
Szybko połóż się na plecach z głową zwisającą poza krawędź łóżka, zachowując obrót głowy.
Pozostań w tej pozycji przez 30 sekund.
Obróć głowę o 90 stopni w przeciwnym kierunku i odczekaj kolejne 30 sekund.
Obróć ciało w tym samym kierunku, przetaczając się na bok i odczekaj kolejne 30 sekund.
Powoli wróć do pozycji siedzącej.
Manewr semonta
Manewr Semonta, znany również jako manewr uwalniający, jest innym skutecznym ćwiczeniem na BPPV.
Usiądź na łóżku i obróć głowę o 45 stopni w stronę, która nie wywołuje zawrotów głowy.
Szybko połóż się na boku, w którym głowa jest obrócona do góry, i pozostań w tej pozycji przez 30 sekund.
Szybko przemieść się na drugi bok, nie zmieniając pozycji głowy (głowa powinna teraz być skierowana w dół).
Pozostań w tej pozycji przez 30 sekund.
Powoli wróć do pozycji siedzącej.
Manewr brandta-daroffa
Manewr Brandta-Daroffa jest często stosowany jako ćwiczenie domowe do regularnego wykonywania.
Usiądź na łóżku z wyprostowanymi nogami.
Obróć głowę o 45 stopni w lewo, a następnie szybko połóż się na prawym boku.
Pozostań w tej pozycji przez 30 sekund lub do momentu ustąpienia zawrotów głowy.
Wróć do pozycji siedzącej i odczekaj 30 sekund.
Powtórz manewr po przeciwnej stronie.
Ćwiczenia na wędrujące otolity są skutecznym sposobem na łagodzenie objawów BPPV. Regularne wykonywanie manewrów Epleya, Semonta oraz Brandta-Daroffa może przynieść ulgę i poprawić jakość życia pacjentów. W przypadku uporczywych zawrotów głowy, zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub specjalistą laryngologiem, aby wykluczyć inne możliwe przyczyny dolegliwości.
